چوب توسکا (Alder wood) از گونه چوبهای شناخته شده با کاربرد گسترده در صنایع نجاری و مبلسازی است. یک دلیل اصلی این کاربرد گسترده برای حضور بومی درخت توسکا در جنگلهای خطه شمال کشور است. تقریباً سیزده درصد از حجم درختان جنگل ایران درخت توسکا است و این ریشههای عمیق و کاملاً بومی باعث شده تا حضور توسکا چوب در صنعت کار با چوب ایرانیها هرچه نمایانتر باشد. البته فقط به دلیل بومی بودن نیست که صنعتگران حوزه چوب از توسکا استقبال کردهاند. بلکه خصوصیات منحصر به فرد با قابلیت مناسب این چوب در صنایع نجاری شده است که در هرچه محبوب و کاربردی شدن آن تاثیر میگذارد.
در مقاله کاربرد انواع چوب به صورت مختصر درباره تمام چوب ها صحبت کردیم امروز در این مطلب به بحثی هرچند کوتاه در مورد چوب توسکا مینشینیم تا با هم ببینیم که این چوب خوشتراش دنیای نجارها چه ویژگیها و کاربردهایی دارد.
با درخت توسکا یا توسکا چوب آشنا شوید
درخت توسکا از جمله درختهای معروف است. یک درخت بومی در سرزمین ایران که علاوه بر خاک ایرانیها در جایجای جهان خصوصا سرزمینهای مرطوب نیمکره شمالی حضوری فراگیر دارد. درخت توسکا یک جنگل نشین اصیل برای آبوهوای مرطوب و سرزمینهای جلگهای است.
درخت توسکا از جمع پهن برگها است و برگهای آن در فصل خزان میریزد. در نتیجه چوب توسکا در جمع سخت چوب ها قرار میگیرد. چوب توسکا در ظاهر شباهت بسیار زیادی به چوب راش دارد تا جاییکه بسیاری این دو را با یکدیگر اشتباه میگیرند. البته اهل فن در یک نگاه ساده میتوانند تفاوتهای بصری در ظاهر توسکا و چوب راش را متوجه شوند. چوب توسکا به نسبت از چوب راش رنگی روشنتر با بافتی ملایمتر در ظاهری نه چندان سترگتر دارد.
خصوصیات ظاهری چوب توسکا
برای تشریح ظاهر تا کیفیت چوب توسکا خیلی سخت بتوانیم از یک رنگ خاص استفاده کنیم. این چوب در ظاهر مخلوطی از رنگهای در هم آمیخته شده است و این ظاهر نسبتاً آشفته از جنبههای جذاب در جلوه بصری توسکا چوب میباشد. اما در کل باید چوب توسکا را به رنگ سفیدی که به سمت رنگ زرد و یا صورتی و شاید قرمز تمایل پیدا کرده است تجسم کنیم. گونه چوب توسکا (Alder wood) ایرانی سطح سفید کمتری دارد.
توسکا ایرانی بیشتر ظاهری از قرمز سفید شده دارد. البته این تیپ رنگی کاملاً ظاهری آشفته و غیر منظم دارد و گاهاً در جلوهی یک تخته از چوب توسکا میتوانید گردش واضحی از رنگ سفید تا سرخی چشمگیر و حتی زردی دلانگیز را مشاهده کنید. هر چند رنگ چوب توسکا بسته به حجم نور محیط تغییر میکند. مثلاً وقتی این چوب را در حجم نور زیاد از تابش آفتاب بگذارید جلوهای کاملاً قهوهای شده به خودش میگیرد. در کل بازی رنگ در رخسار چوب توسکا یک بازی برجسته و زیبا است. بازی از رنگهای سفید تا سرخ و کاملاً قهوهای که حسابی نجارها و صنعتگران کار با چوب را مفتون خودش کرده است. از فضای بصری در ظاهر رنگ شدهی چوب توسکا خارج بشویم تا به بررسی کیفیت چوب توسکا بپردازیم.
خصوصیات فیزیکی و کاربرد چوب توسکا (چوب توسکا چیست؟)
چوب توسکا بافتی متراکم اما حجمی تقریباً سبک دارد. وزن مخصوص چوب توسکا چیزی در حدود 450 الی 500 کیلوگرم بر متر مکعب است که از نظر عددی در لیست سنگین وزنها قرار نمیگیرد. با این همه نمیتوانیم چوب توسکا را یک چوب سبک کار معرفی کنیم. درخت توسکا صاحب تنه هایی تقریباً صاف و یکدست است که به سادگی تخته میشوند. به این ترتیب از جمله چوبهای ایدهآل در صنعت چوببری است و گاهاً موارد استفاده در ساخت چوبهای مصنوعی مانند پلای وود را تجربه کرده است.
کاربرد چوب توسکا قابلیت نجاری شدن خوبی هم دارد. یک چوب ابزارپذیر است و به خوبی پیچ کاری میشود. در عین حال اتصالات پیچی شده نیز در حجم چوب توسکا ماندگار هستند. از این رو با یک چوب ایدهآل در انبوه فعالیتهای نجاری شده سروکار داریم. از طرفی چوب توسکا مسیر برشزنی خوبی دارد. فرم پذیر است و میتواند انواع الگوهای برش و کندهکاری چوب را بپذیرد. با یک پرداخت مناسب به راحتی سطحی صیقلی شده و بسیار زیبا پیدا میکند.
این چوب رنگ پذیر است و به خوبی میتوانید از آن در انبوه فعالیتهای کار با چوب استفاده کنید. اینهمه چوب توسکا را از ایدهآلترین ها در طراحی مبلمان کرده است. اما در هر حالت نمیتوانیم به سادگی از کنار بافت نسبتاً نرم چوب توسکا عبور کنیم. این چوب چگالی متوسطی دارد. تقریباً سبک وزن با مقاومت متوسطی است. توسکا چوب در عین زیبایی و نجاری پذیری سطح مقاومت کمی در مقابل ضربه دارد. از این رو یک چوب ایدهآل در طراحی سازههای مقاوم چوبی و یا مبلمانهای اصیل و لاکچری نمیباشد. اما به هر صورت چوب ارزان قیمتی است که آن را مناسب استفاده در طراحی و ساخت وسایل معمولی کرده است.
قیمت ارزان دلیل کافی است تا قابلیت کاربرد چوب توسکا کاملاً متداول باشد. با این همه در سطح بازار باید متوجه شباهت ظاهری چوب توسکا و چوب راش باشید. راش چوبی گران بها و بسیار مقاوم است. شباهت توسکا چوب با چوب راش زمینه کافی است تا برخی دست به تقلبهایی در طراحی و عرضه محصولات چوبی اصیل و گرانبها زده باشند. چوب توسکا بجای خود یک گونه چوب ارزشمند و اصیل و البته دوست داشتنی است. اما به هرحال نمیتواند جایگاه کیفی و قابلیتهای برتر چوب راش را داشته باشد.
چوب توسکا در مقابل چوب درخت توس
نزدیکی شکل ظاهری تا بافت و فیزیک چوب توسکا به چوب درخت توس نیز بحث برانگیز است. این دو چوب از منظر ظاهری و همچنین قابلیتهای فیزیکی شباهتهایی عمیق به یکدیگر دارند. هر دو چوب از یک خانواده در جمع درختان توسکاییان قرار میگیرند. درخت توس در اصل یک گونهی جدا شده از جمع درختان توسکا میباشد. اما در عمل و فضای کار چوببرها این دو متفاوت هستند. در کل رنگ توسکا چوب فضای قرمزتری به نسبت از رنگ چوب درخت توس دارد. لذا با اندک توجه میتوان تفاوت این دو چوب را بررسی کرد و آنها را بهجای هم در نظر نگرفت. اما در کل هر دو چوب بافتی با رشتههای راست شده از چوب دارند که در امتداد تنه اصلی درخت رشد میکنند.